Брамнік зборнай Беларусі па пляжным футболе Валерый Макарэвіч: Сумленне не дазваляе выхоўваць дзяцей па-руску

Беларускую мову Валерый Макарэвіч ведае з дзяцінства — ад бабулі. Праўда, тады яму здавалася, што яна размаўляе па-польску. Але свядома футбаліст перайшоў на родную мову толькі ў 30.

«Знаёмства з кумам паўплывала, бо чалавек — вядомы спявак, Андрэй Усанаў, калісьці вакалістам у «Песнярах» быў. І на вяселлі, калі пачуў тост на чыстай беларускай мове, мяне гэта вельмі захапіла.

Размова з тымі людзьмі мяне ўразіла, я зразумеў, што недасканала ведаю беларускую мову, і няўтульна адчуваў сябе ў той кампаніі. Таму пачаў болей цікавіцца. І падзеі ва Украіне, якія адбыліся ў 2014 годзе, вельмі паўплывалі. Больш паглыбіўся ў гісторыю і зразумеў, што мы згубілі мову не проста так, што адбываецца мэтанакіраванае яе знішчэнне. Таму сумленне не дазваляе выхоўваць дзяцей па-руску».

У камандзе заставацца беларускамоўным не заўсёды атрымліваецца: ёсць цяжкасці са спартыўнай тэрміналогіяй. Дый трэнер — іспанец. Але з падачы Валерыя ўжо ведае «смачна есці», «дзякуй» і парачку іншых выразаў.

Спартовец згадвае, як яны аднойчы паехалі на спаборніцтвы ў Італію. Гаспадары гатэля паклапаціліся і пераклалі меню на беларускую мову. Але некаторыя гульцы ў ім не змаглі разабрацца, таму на наступны дзень прынеслі меню па-руску.

«Гэта мне настолькі не спадабалася: як мы ў вачах тых людзей выглядалі, што мы за нацыя? — не хавае пачуцці брамнік. — Я вырашыў, што мова як шчыт павінна быць у нацыі. Бо нас вылучае культура, мова, святы. Калі мы жывём у расейскай прасторы, становімся больш рускімі, чым беларусамі».

Мацвея і Міраславу ён аддаў у беларускамоўную групу ў садку. Аб’ездзіў паўгорада, пакуль знайшоў тое, што б задаволіла. Для Валерыя аддаць малечу ў групу на роднай мове было прынцыповым.

«Для дзяцей гэта як замежная мова, яны яе нідзе не чуюць: мульцікі ўсе па-расейску, кнігі па-расейску, канцэрты таксама. Калі не пачынаць самому размаўляць, калі не аддаваць у беларускамоўныя групкі, нічога не будзе. Я думаю, што школа гэтаму не навучыць — ужо позна, мы губляем час».

Калі няма спаборніцтваў, з Міраславай і Мацвеем тата праводзіць шмат часу. Глядзіць у інтэрнэце мульцікі ў перакладзе, ходзіць на прэм’еры «Кінаконга». Кніжкі таксама купляе на беларускай мове. У дзяцей любімая — «Маленькі прынц».

«Можа, яно і рана, але яны мяне заўсёды перад сном просяць прачытаць сцэну з ліхтаршчыкам, бо яна вельмі смешная. «Калядную кашу» чытаем, нейкія навуковыя кніжкі, каб дзеці новае даведваліся — напрыклад, адкуль бярэцца дождж.

З беларускіх пісьменнікаў я вывучыў на памяць верш Уладзіміра Дубоўкі, як сінячок да сонца лётаў, і кожную ноч перад сном ім чытаю. Дзве калыханкі на памяць ведаю. Міраславе спяваў «Доўгі дзень», а потым ужо, як з’явіўся Мацвейка, — калыханку «Песняроў» «Баю-баю, люлі-люлі». Цяпер спачатку адну спяваю, потым другую, потым «Сінячка» расказваю — і так мы засынаем», — дзеліцца Валерый.

А Міраслава паказае ў інтэрнэце, якія шарыкі яна выбрала на ялінку. Адзін — з Санта Клаўсам, другі — з «Пагоняй». Татава дачка.